نحوه استفاده از اراضی در پهنه حفاظت سبز و باز
قسمت هایی از محدوده شهر است، که عرصه سبز و باز که عرصه های سبز و باز عمومی و خصوصی، پارک های جنگلی، باغات و اراضی مزروعی و حریم ها و پهنه های حفاظت ویژه را در بر می گیرد. با توجه به نقش و اهمیت این پهنه در ارتقاء کیفیت محیط و سیمای شهری تهران ، ساخت و ساز در آن ها محدود بوده و عمدتاً برای توسعه گردشگری و تفرج ، برخی خدمات آموزشی ، درمانی و بهداشتی، فرهنگی ، … ، مدیریت بحران و استقرار های موقت مجاز می باشد. این محدودیت ضمن ایجاد سرزندگی در محیط های شهری، مانع گسترش فیزیکی شهر تهران شده و بهره برداری مناسب و حفاظت فعال و تجهیز شده را برای این پهنه بوجود می آورد.
G1 : فضای سبز عمومی
G11 : پارک های شهری
G111 : پارک های عمومی شهری :
– حداکثر تراکم ساختمانی مجاز شهری 10 درصد
– حداکثر تراکم ساختمانی مجاز محله ای 20 درصد
– حداکثر تعداد طبقات 2 طبقه
– حداکثر سطح اشغال شهری 5 درصد
– حداکثر سطح اشغال محله ای 10 درصد
– حداقل اندازه قطعات شهری 10 هکتار
– حداقل اندازه قطعات محله ای 1 هکتار
– احداث بنای شهری محدود به دفتر اداری، نگهبانی ، سرویس بهداشتی ، خدمات پذیرایی و غذایی می باشد
– احداث بنای محله ای محدود به دفتر نگهبانی ، تاسیسات نگهداری ، سرویس بهداشتی می باشد
G112 : پارک های ویژه ( پارک های بازی ، پارک های موضوعی ، … ) :
– حداکثر تراکم ساختمانی مجاز 10 درصد
– هرگونه ساخت و ساز در این پارک ها با تصویب کمسیون ماده 5 مجاز است
G12 : پارک های چنگلی
G121 : پارک های جنگلی ، حفاظتی ، تفرجی :
– حداکثر تراکم ساختمانی مجاز 2 درصد
– حداکثر تعداد طبقات 1 طبقه
– حداکثر سطح اشغال 2 درصد
– حداقل اندازه قطعات 50 هکتار
– ممنوعیت هرگونه ساخت و ساز مسکونی ، تجاری ، اداری ، صنعتی و کارگاهی و محدود شدن ساخت و ساز به فعالیت های مرتبط با تفرج و گذران اوقات فراغت طبق طرح تفصیلی جدید شهر تهران حداکثر تا 5 هزار متر مربع ، هرگونه ساخت و ساز منوط به ارائه طرح توجیهی و تصویب در کمیسیون ماده 5 شهر تهران
G122 : پارک های جنگلی موضوعی :
– حداکثر تراکم ساختمانی مجاز 2 درصد
– حداکثر تعداد طبقات 1 طبقه
– حداکثر سطح اشغال 2 درصد
– حداقل اندازه قطعات 50 هکتار
– ممنوعیت هرگونه ساخت و ساز مسکونی ، تجاری ، اداری ، صنعتی و کارگاهی و محدود شدن ساخت و ساز به فعالیت های مرتبط با تفرج و گذران اوقات فراغت طبق طرح تفصیلی جدید شهر تهران حداکثر تا 5 هزار متر مربع ، هرگونه ساخت و ساز منوط به ارائه طرح توجیهی و تصویب در کمیسیون ماده 5 شهر تهران
G2 : فضای سبز خصوصی
G21 : باغات و اراضی مزورعی
G211 : باغات کشاورزی :
– حداکثر تراکم ساختمانی مجاز 10 درصد
– حداکثر تعداد طبقات 2 طبقه
– حداکثر سطح اشغال 5 درصد
– احداث حداکثر 150 متر مربع بنا در حداکثر 2 طبقه برای زندگی و فعالیت بهره بردار
G212 : مزارع پرورش گل و گیاه :
– حداکثر تراکم ساختمانی مجاز 10 درصد
– حداکثر تعداد طبقات 2 طبقه
– حداکثر سطح اشغال 5 درصد
– ساخت و ساز در حد نیاز بهره بردار با حداکثر 100 متر مربع زیر بنای مسکونی ، 20 متر مربع اتاق سرایداری ، 20 متر مربع انباری
G213 : اراضی مزروعی
– ساخت و ساز در حد نیاز بهره بردار با حداکثر 100 متر مربع زیر بنای مسکونی ، 20 متر مربع اتاق سرایداری ، 20 متر مربع انباری
G3 : سبز و باز ( حفاظت ویژه )
G31 : رود – دره ها ( حفاظت از حریم )
G311 : باغسار تفرجی – رود دره ای :
– هرگونه بارگذاری و طراحی براساس توجیه مطالعات زیست محیطی و هیدرولوژیک و طبق طرح های مصوب ، مجاز است
G312 : فضاهای سبز رود دره ها :
– هرگونه بارگذاری و طراحی براساس توجیه مطالعات زیست محیطی و هیدرولوژیک و طبق طرح های مصوب ، مجاز است
G32 : پهنه های سبز و باز ویژه
G321 : پهنه ی حفاظت فرهنگی و تاریخی :
– هرگونه ساخت و ساز بر اساس ضوابط نبصره ذیل بند 5 مجاز است.
G322 : حریم بزرگراه های ویژه :
– ممنوعیت احداث هرگونه بنا و استفاده از اراضی صرفاً با فضای سبز.
G323 : پهنه حفاظت ویژه ( محدوده بین حد کالبدی شهر و محدوده شهر ) :
– بر اساس طرح ویژه مصوب
ضوابط و مقررات استفاده از اراضی در زیر پهنه های حفاظت ، به قرار زیر است :
ساخت و ساز در این پهنه ها محدود بوده و در زیرپهنه های G32 احداث ساختمان های مسکونی ، اکیداً ممنوع می باشد
هرگونه تغییر کاربری کلیه قطعات تثبیت شده و مصوب ( به ویژه فضای سبز ) ، در پهن حفاظت سبز و باز G ، ممنوع است
1- کلیه اراضی زیرپهنه های G ، مشمول قانون حفظ و گسترش فضاهای سبز مصوب سال 1359 و اصلاحیه های بعدی آن بوده و هرگونه ساخت و ساز در فضاهای سبز خصوصی ( زیرپهنه های G2 ) بر اساس دستورالعمل ماده 14 قانون زمین شهری است.
2- هرگونه ساخت و ساز مسکونی، اداری، تجاری ، صنعتی ، نظامی ، … در محدوده پارک های جنگلی G12 ، ممنوع بوده و کاربری های مجاز ، محدود به فعالیت های مرتبط با گذران اوقات فراغت ، تفرج ، گردشگری و ورزشی ، بر اساس طرح های توجیهی مصوب است.
ساماندهی و تجهیز پارک های جنگلی به صورت یکپارچه تحت نظر شهرداری تهران ، به منظور تامین ایمنی های اکولوژیک انسانی ( آتش سوزی ، تخریب ، قطع اشجار ) و اجتماعی ، الزامی است
هرگونه واگذاری دائمی عرصه و اعیان پارک های جنگلی توسط شهرداری تهران ، و سایر دستگاه های زیربط به اشخاص حقیقی و حقوقی ، ممنوع بوده و واگذاری محدوده هایی از پارک جنگلی برای تجهیز و استقرار کاربری های مجاز ، طبق ضوابط و مقررات قانونی بهره برداری از پارک های جنگلی و به صورت اجاره با مدت معین ، مجاز است.
3- با تاکید بر ممنوعیت هرگونه تفکیک و ساخت و ساز مسکونی در زیرپهنه های فضای سبز عمومی G1 ، ساخت و ساز مجاز با حداقل بنا و سطح اشغال ، صرفاً با تهیه طرح های ویژه ، پس از تصویب در کمیسیون ماده 5 ، مجاز است.
هرگونه تفکیک در زیرپهنه های G1 ، G311 ، G321 ، G323 ممنوع بوده و فقط در چارچوب طرح های توجیهی مربوطه و تصویب آن در کمیسیون ماده 5 مجاز است
4- هرگونه ساخت و ساز در پهنه حفاظت رود – دره ها ( G31 ) ، شامل مسیر رودخانه و حریم مصوب قانونی ( حریم کیفی و … ) آن ، ممنوع و در سایر محدوده های این پهنه ، بر اساس طرح های توجیهی زیست محیطی و هیدرولوژیک و طرح های منظر و طراحی شهری مصوب کمیسیون ماده 5 مجاز است.
شهرداری تهران مکلف است ، ظرف مدت یکسال از ابلاغ طرح تفصیلی جدید شهر تهران ، طرح های منظر و طراحی شهری رود دره ها و ضوابط و مقررات ساخت و ساز مربوطه را بر اساس مطالعات زیست محیطی و هیدرولوژیک و طرح های حفاظتی اسناد فرادست تهیه و به تصویب کمیسیون ماده 5 شهر تهران برساند
5- در زیرپهنه حفاظت فرهنگی و تاریخی G321 ، هرگونه ساخت و ساز با مجوز و بر اساس ضوابط سازمان میراث فرهنگی ، مجاز است.
شهرداری تهران موظف است با همکاری سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ، ظرف مدت یکسال از ابلاغ طرح تفصیلی ، نسبت به تدوین ضوابط پهنه G321 و تصویب آن در کمیسیون ماده 5 شهر تهران ، اقدام نماید
6- در زیرپهنه حریم بزرگراه های ویژه G322 ، هرگونه ساخت و ساز ممنوع است و تمامی عرصه های این پهنه ، می باید صرفاً به ایجاد فضای سبز اختصاص یابد. احداث جایگاه سوخت و ایستگاه های مترو بر اساس طرح های ویژه مصوب و طبق ضوابط مربوطه ، بلااشکال است.
7- هرگونه ساخت و ساز در زیرپهنه حفاظت ویژه ، بین حد کالبدی شهر و محدوده شهر G323 ، صرفاً بر اساس مصوبه های کمیسیون ماده 5 شهر تهران ، مجاز است.
ساخت و سازها در زیرپهنه G323 ، برای سکونت مجاز نبوده و صرفاً مختص برای فعالیت های مجاز به استقرار ، در این پهنه است
شهرداری تهران مکلف است ، ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ طرح تفصیلی شهر تهران نسبت به تدوین دستورالعمل تهیه طرح های ویژه برای پهنه G323 ، با توجه به اندازه زمین و موقعیت آن و همچنین تهیه طرح ساماندهی محدوده های اراضی G323 ، جهت تصویب در مراجع ذیربط اقدام نماید
8- شهرداری تهران مجاز است ، در کلیه زیرپهنه های G1 و G3 ، نسبت به تملک املاک برای ایجاد فضای سبز و تامین سرانه های خدمات شهری اقدام نماید. در کلیه زیرپهنه های G2 ، نیز شهرداری می تواند در صورت توافق با مالکین ، نسبت به خرید املاک به منظور ایجاد و تامین فضای سبز و سرانه های خدمات شهری ، اقدام نماید.
9- حداقل قطعه حاصل از تفکیک و افراز در زیرپهنه های G2 ، معادل 3000 متر مربع است. ساخت و ساز در این زیرپهنه ها ، با رعایت ضوابط و مقررات ماده 14 قانون زمین شهری ، مجاز بوده و حداکثر سطح اشغال 10 درصد و نحوه احداث و استقرار بنا ، با فاصله حداقل 3 متر از هر ضلع و با رعایت کمترین میزان قطع درخت است. تایید نقشه استقرار بنا در شهرداری منطقه الزامی است.
در زیرپهنه های G12 ، برای رفع مغایرت حداقل ساخت و ساز در طرح جامع شهرداری تهران ، با حداکثر سطح اشغال ، در قطعات کمتر از 700 متر مربع ، احداث 35 متر مربع سرپناه ، در یک طبقه ، برای زندگی ، مجاز است
10- صدور پروانه ساختمانی برای کلیه ساخت و سازهای مجاز در پهنه G ، به ویژه در پارک ها ، حتی برای اماکن متعلق به شهرداری الزامی است.
11- حفاظت و تثبیت کلیه پارک های شهری و فضاهای سبز ( رفوژها ، لچکی ، درختان حاشیه خیابان ها و … ) ، موجود ، به عنوان خدمات پشتیبان ( فضای سبز ) در کلیه پهنه ها ، الزامی است.
تامین دسترسی سواره مناسب و ایجاد پارکینگ های عمومی برای پارک های جدید الاحداث ، با مقیاس عملکرد شهری ، متناسب با حجم مراجعات و تواتر مراجعه ، الزامی است. ضوابط و مقررات احداث پارکینگ برای پارک های منطقه ای ، شهری و فراضهری جدید الاحداث، طبق بند 4-12 این سند است
حداکثر سطح اشغال در پارک های شهری برای فعالیت های مجاز به استقرار در پارک ها معادل 5 درصد ، در دو طبقه است. در پارک های مقیاس محله ای و نحیه ای ، سطح اشغال تا 10 درصد در دو طبقه مجاز است
به منظور اتخاذ تمهیدات مناسب برای بهبود دید داخل پارک ، ایجاد مانع بصری در محیط پارک ، به عنوان دیوار ممنوع است. همچنین برای مدیریت و صیانت از محدوده پارک ها ، ایجاد مانع فیزیکی صرفاً برای استفاده از پوشش گیاهی و هرگونه عنصر شفاف با ارتفاع مناسب از سطح زمین ، مجاز است
با تایید شهرداری تهران ، حفر چاه و ایجاد تاسیسات مربوطه ( حوضچه و کیوسک ) حداکثر تا 30 متر مربع ، توسط وزارت نیرو ، در پارک های شهری G11 ، مجاز است